Πίνακας Περιεχομένων
Ο πιο σημαντικός λόγος που δεν μπορείς να κόψεις το κάπνισμα είναι ότι το υποτιμάς. Υποτιμάς τις συνέπειες που έχει αυτό στον οργανισμό σου αλλά και στην ίδια σου στη ζωή. Ο δεύτερος πιο σημαντικός λόγος είναι ότι θεωρείς τη διακοπή του καπνίσματος κάτι πολύ δύσκολο ή κάτι πολύ εύκολο. Αν το θεωρείς πολύ εύκολο, ένα εύλογο ερώτημα είναι γιατί δεν το κόβεις; Μάλλον γιατί υποτιμάς τις συνέπειες του καπνίσματος, τις οποίες αν γνώριζες πραγματικά θα καταλάβαινες ότι έπρεπε να το είχες κόψει, χθες. Αν το θεωρείς πολύ δύσκολο, τότε απογοητεύεσαι. Σε πιάνει απαισιοδοξία, πιστεύεις ότι πλέον είναι πολύ αργά για σένα, ότι είναι κάτι ακατόρθωτο, έξω από νερά σου και ότι είσαι καταδικασμένος να συνεχίσεις τη ζωή σου ως καπνιστής.
Γενικά στους ανθρώπους δεν αρέσει να κάνουν ούτε πολύ εύκολα, ούτε πολύ δύσκολα πράγματα. Τα πρώτα τα θεωρούν άνευ σημασίας και τα δεύτερα ακατόρθωτα, άρα όταν κάτι είναι ακατόρθωτο δεν έχει και νόημα να το προσπαθήσεις. Στους ανθρώπους αρέσουν πολύ οι προκλήσεις. Ακόμα και η φράση “ο τάδε στόχος αποτελεί πρόκληση για μένα”, είναι ενδεικτικός. Το θέμα είναι πως ο στόχος της διακοπής του καπνίσματος θα μετατραπεί στα μάτια σου από κάτι ακατόρθωτο ή από μία λεπτομέρεια, σε πρόκληση. Ένας στόχος γίνεται για εμάς πρόκληση όταν γνωρίζουμε ότι έχει έναν βαθμό δυσκολίας και ότι η υλοποίηση του στόχου θα μας γεμίσει χαρά. Όταν γνωρίζουμε και κατανοούμε σε βάθος την αξία της υλοποίησης αυτού του στόχου και πως μπορεί να αλλάξει τη ζωή μας
Δεν γίνεται να θεωρείς ότι η διακοπή του καπνίσματος αποτελεί για σένα “καταναγκαστικά έργα” και να έχεις επιτυχία. Αν θεωρείς ότι το κόψιμο του τσιγάρου είναι μια καταπιεστική διαδικασία που πρέπει να το κάνεις γιατί σου είπε ο γιατρός ή σε πιέζουν οι γύρω σου, τότε το πιο πιθανό είναι να αποτύχεις.
Γιατί ξεκίνησες και συνεχίζεις το κάπνισμα
Όταν αποφάσισες να τραβήξεις την πρώτη σου τζούρα ήταν μια επιλογή που έκανες. Παρόλο που είχες ακούσει ότι οι συνέπειες του καπνίσματος είναι δραματικές, έκανες αυτήν την επιλογή.Εκείνη τη στιγμή νόμιζες ότι επέλεξες να κάνεις απλώς μια τζούρα, ή οποία ούτως ή άλλως δεν έχει και κάποιο μεγάλο κόστος. Δεν συνειδητοποίησες όμως ότι η επιλογή που πήρες είναι να γίνεις συστηματικός καπνιστής. Η επιλογή της πρώτης τζούρας όμως δεν ήταν το πρώτο βήμα, ούτε ήρθε τυχαία. Είχε προηγηθεί ένα νοητικό στάδιο κατά το οποίο προετοίμαζες ασυνείδητα αυτή την επιλογή ή ακόμα μπορεί να σκεφτόσουν και συνειδητά ότι θες να δοκιμάσεις ένα τσιγάρο. Είχες ήδη σχηματίσει μια άποψη για το κάπνισμα και τους καπνιστές. Ένιωθες ότι είναι κάτι που μπορεί να σε αναδείξει. Σε γοήτευε επειδή θεωρούσες ότι είναι αντισυμβατικό, ότι έχει μια δόση αντισυστημικότητας και μπορεί να σε κάνει να φαίνεσαι δυνατός
Την ίδια στιγμή κάποιοι άλλοι δεν έβρισκαν κανέναν λόγο να δοκιμάσουν ένα τσιγάρο από τη στιγμή που και αυτοί ήξεραν, όπως και εσύ, ότι είναι κάτι βλαπτικό. Ο καθένας έκανε την επιλογή του και εσύ έκανες τη χειρότερη. Τίποτα δεν είναι τυχαίο και ανεξήγητο
Η ουσία της ζωής και οι ουσίες του τσιγάρου
Όποιος δεν έχει βρει την ουσία της ζωής αναζητά τις ουσίες. Όσο περισσότερα κενά και ανασφάλειες έχει ένας άνθρωπος τόσο πιο πιθανόν είναι να ξεκινήσει το κάπνισμα ή τη χρήση άλλων ουσιών. Το κακό όμως είναι ότι το κάπνισμα και οι λοιπές εθιστικές ουσίες, πολύ σύντομα θα τα επιδεινώσει όλα αυτά. Ο καπνιστής αρχικά δημιουργεί ένα τεχνητό πρόβλημα στον εαυτό του. Αυτό της εξάρτησης από την εξαιρετικά εθιστική ουσία που λέγεται νικοτίνη. Η νικοτίνη συμβάλλει στην έκκριση ντοπαμίνης από τον οργανισμό μας, την ουσία που μας κάνει να νιώθουμε ευφορία. Σταδιακά ο οργανισμός του καπνιστή συνηθίζει να παράγει ντοπαμίνη λόγω της νικοτίνης και όχι με τον αυθόρμητο, φυσικό τρόπο. Έτσι μπαίνει σε μια διαδικασία που δε μπορεί να λάβει χαρά από άλλες δραστηριότητες, παρά μόνο από το κάπνισμα. Ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται αφού σταδιακά θα χρειάζεται όλο και μεγαλύτερη δόση νικοτίνης για να πετύχει το ίδιο αποτέλεσμα.
Ο καπνιστής επιλύει συνεχώς τα πρόβλημα της εξάρτησης ανάβοντας ένα επιπλέον τσιγάρο. Το κάπνισμα μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο να αντέχει την πραγματικότητα της ζωής ακόμα και αν αυτή είναι άθλια. Όταν όμως αντέχεις κάτι που είναι άθλιο, συμβιβάζεσαι και δεν το αλλάζεις. Έχεις το τσιγάρο να περνάς καλά. Αποτελεί για σένα μια υπεκφυγή, μια έμμεση άρνηση της πραγματικότητας. Ένας καπνιστής μπορεί να φτάσει σε σημείο να κάθεται όλη μέρα και να μην τον πειράζει ιδιαίτερα, αφού τουλάχιστον καπνίζει.
Ο πιο σημαντικός λόγος που πρέπει να κόψεις το κάπνισμα
Πολλοί θα σου πουν ότι πρέπει να το κόψεις για λόγους υγείας, για να ζήσεις παραπάνω χρόνια κτλ. Άλλοι θα σου πουν ότι πρέπει να το κόψεις για να έχεις καλύτερη ποιότητα ζωής. Εμείς θα σου πούμε ότι πρέπει να το κόψεις για να κάνεις τη διαφορά μεταξύ ύπαρξης και ζωής.
Όταν είσαι εθισμένος στο κάπνισμα αναγκαστικά διάγεις μια ζωή συμβιβασμού που είναι εξαρτημένη και ορισμένη από αυτήν τη δραστηριότητα. Είναι η πρώτη προτεραιότητα της καθημερινότητας σου και ορίζει τη ζωή σου με έναν τρόπο πιο σκληρό από ότι φαντάζεσαι, χωρίς να το συνειδητοποιείς απόλυτα. Απλώς υπάρχεις για να καπνίζεις και να κάνεις κάνεις κάθε μέρα τα ίδια πράγματα. Υπάρχεις και δε ζεις πραγματικά.
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι φτιαγμένος για να κάνει υπερβάσεις, να επιλύει προβλήματα και να ξεπερνά δυσκολίες. Μόνο έτσι εξελισσόμαστε. Αναμφισβήτητα όταν θα κόψεις το κάπνισμα, ο πρώτος καιρός θα είναι δύσκολος. Ανάλογα με το άτομο και το βαθμό εξάρτησης του καθενός οι δυσκολίες μπορεί να ποικίλουν ως προς την ένταση και τη χρονική διάρκεια. Αλλά αυτός είναι ο μόνος τρόπος να μετατρέψεις την ύπαρξη σε ζωή.
Γιατί πολλοί καπνιστές δεν συγκινούνται
Γιατί πιστεύουν ότι το κάπνισμα είναι περισσότερο μια απόλαυση και λιγότερο μια εξάρτηση με αρνητικό κόστος. Όταν λες σε έναν 20χρονο να κόψει το τσιγάρο γιατί στα 50 του θα έχει καρδιολογικά και αναπνευστικά προβλήματα, σου λέει ότι μέχρι τότε θα το έχει κόψει. Όταν φτάνει 50 χρονών και ακούει για τον καρκίνο, πάλι δε συγκινείται. Λέει ότι υπάρχουν πολλοί που δεν κάπνιζαν και ανέπτυξαν καρκίνο και υπάρχουν πολλοί που κάπνιζαν και δεν έπαθαν τίποτα. Όταν φτάνει στα 70 και του λένε να κόψει το κάπνισμα γιατί θα κερδίσει 5 χρόνια ζωής παραπάνω, λέει “εγώ την έζησα τη ζωή μου, τώρα για 5 χρόνια παραπάνω δε θέλω να χάσω την απόλαυση του τσιγάρου”.
Πιστεύει ότι πάντα θα τη σκαπουλάρει και θα αποφεύγει το αρνητικό κόστος. Αυτό που δεν έχει καταλάβει είναι ότι το αρνητικό κόστος το έχει υποστεί ήδη σε όλη του τη ζωή, ανεξάρτητα πόσα χρόνια θα ζήσει ή τι προβλήματα θα αναπτύξει. Είναι το αρνητικό κόστος της υποβάθμισης της ζωής του. που πέρασε σαν καπνός.
Η ζωή σου δε θα είναι ποτέ ξανά ίδια
Αν κόψεις το κάπνισμα, θα απεμπλακείς από την τεχνητή ασφάλεια και τα ψεύτικα αισθήματα ηρεμίας που σου δημιουργούσε η νικοτίνη. Θα νιώθεις μια διαφορετική ορμή που θα σε ωθεί να πας μπροστά και να δοκιμάσεις νέα πράγματα. Αν αποφασίσεις να συνεχίσεις τη ζωή σου ως μη καπνιστής θα καταφέρεις πολύ περισσότερα πράγματα και θα φτάσεις πολύ πιο ψηλά. Σε οποιανδήποτε τομέα και να εργάζεσαι, ακόμα και αν είσαι φοιτητής ή συνταξιούχος.
Έχουμε την τάση να πιστεύουμε ότι το κάπνισμα μειώνει την απόδοση των αθλητών. Στην πραγματικότητα μειώνει την απόδοση στα πάντα, γιατί επηρεάζει αρνητικά τον ίδιο τον εγκέφαλο και όχι απλά τα πνευμόνια ή την καρδιά. Βάσει μιας έρευνας ακόμα και το παθητικό κάπνισμα μειώνει τον δείκτη νοημοσύνης κατά 2 μονάδες στα παιδιά.
Εκτός από τις εγκεφαλικές λειτουργίες σου θα βελτιωθεί η ψυχολογία σου, αφού είναι γνωστό ότι το κάπνισμα προκαλεί άγχος. Θα γίνεις πιο αληθινός, λιγότερο νευρικός και οι ίδιες σου οι σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους θα βελτιωθούν.
Μόλις φτάσει η ώρα να σταματήσεις το κάπνισμα
To βασικό κομμάτι είναι η νοητική προετοιμασία. Να καταλάβεις ότι πρόκειται για κάτι πολύ σημαντικό που αξίζει να το παλέψεις γιατί θα σου αλλάξει την ίδια τη ζωή. Συνήθως οι άνθρωποι που φτάνουν σε αυτό το στάδιο πετάνε το τσιγάρο εδώ και τώρα. Ανεξάρτητα τι μέρα είναι, τι δουλειές έχουν, αν νιώθουν φορτισμένοι ψυχολογικά κτλ. Αν δεν έχεις φτάσει απόλυτα σε αυτό το στάδιο, μπορείς να ακολουθήσεις κάποιες βασικές συμβουλές.
- Επικεντρώσου στο στόχο σου με όλες όλες σου τις δυνάμεις. Κάνε πολλά διαφορετικά πράγματα και δραστηριότητες που μπορεί να σε ευχαριστούν. Μην ακολουθήσεις την ίδια καθημερινότητα τις πρώτες κρίσιμες μέρες. Ο στόχος είναι πολύ σημαντικός και πρέπει να τον υποστηρίξεις με τις πράξεις σου για να το πιστέψεις ακόμα παραπάνω.
- Το περπάτημα, η γυμναστική, ή φυσική άσκηση συνίστανται ανεπιφύλακτα.Μπορεί να βοηθήσουν σε μεγάλο βαθμό.
- Πίνε αρκετά νερά, φυσικούς χυμούς, και γενικά κατανάλωνε τρόφιμα που βοηθούν στη διακοπή του καπνίσματος.
- Είναι σημαντικό οι γύρω σου άνθρωποι να σε υποστηρίζουν, να σε επιβραβεύουν και να χαίρονται για την προσπάθεια σου. Κάνε μια συζήτηση μαζί τους και εξήγησε τους πόσο σημαντικό είναι για σένα να κόψεις το κάπνισμα.
- Απόφυγε εργασίες και καταστάσεις που μπορεί να σε αγχώσουν
Τρόποι διακοπής καπνίσματος
Μαγικοί τρόποι δεν υπάρχουν. Όλοι οι καπνιστές θα ήθελαν να υπάρχει ένας τρόπος που θα τους κάνει να σιχαθούν το κάπνισμα, χωρίς όμως να πρέπει να αντιμετωπίσουν τα σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα της διακοπής. Δυστυχώς όμως δε γίνεται αυτό και αν αποφασίσεις να το κόψεις θα πρέπει να είσαι και έτοιμος να παλέψεις.
Πολλοί καπνιστές που δε θέλουν να δοκιμάσουν το “κόψιμο μαχαίρι” ή έχουν αποτύχει στο παρελθόν με αυτή τη μέθοδο, θέλουν να δοκιμάσουν εναλλακτικούς τρόπους. Δείτε εδώ όλες τις μεθόδους διακοπής καπνίσματος. Κυρίως μέθοδοι αυτοί περιλαμβάνουν
- Υποκατάστατα νικοτίνης: Η ιδέα είναι απαλλαγείς σταδιακά από την εξάρτηση της νικοτίνης
- Φυσικά συμπληρώματα ή μέθοδος βελονισμού: Εδώ η ιδέα είναι να αντιμετωπίσεις τα συμπτώματα έλλειψης νικοτίνης
- Ψυχολογικές, συμβουλευτικές μέθοδοι
Οι πιέσεις που δέχονται οι καπνιστές
Είναι πολύ σωστό και επιβάλλεται να απαιτούμε από κάθε καπνιστή να μην καπνίζει μπροστά μας ή σε κλειστούς δημόσιους χώρους. Αυτό άλλωστε λέει και ο αντικαπνιστικός νόμος. Ακόμα και αν ο Υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης, καπνίζει όπου θέλει. Όλοι έχουμε το δικαίωμα να μην υποστούμε τις συνέπειες του παθητικού καπνίσματος. Από την άλλη δεν έχουμε το δικαίωμα να επιβάλλουμε σε κάποιον να μην καπνίζει. Πολλές φορές όταν σε μία οικογένεια υπάρχει ένας καπνιστής με προβλήματα υγείας, παρατηρείται το φαινόμενο, να του ασκούν πιέσεις για να το κόψει. Αυτές οι πιέσεις τις περισσότερες φορές δε φέρνουν κανένα αποτέλεσμα και αν κάποιος το κόψει λόγω πιέσεων υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να το ξεκινήσει πάλι. Αντιθέτως, συνήθως οι πιέσεις απομονώνουν πιο πολύ τον καπνιστή και τον βυθίζουν περισσότερο στην εξάρτηση του
Αν αυτή η τακτική ήταν αποτελεσματική θα το ξέραμε, γιατί δε θα κάπνιζε σχεδόν κανείς, μιας και όλοι έχουμε δεχθεί πιέσεις να το κόψουμε, είτε ως παιδιά από τους γονείς μας, είτε ως ενήλικες. Απλώς αυτή η τακτική είναι η πιο εύκολη , για αυτό την προτιμούμε. Πολύ εύκολα μπορείς να πεις σε κάποιον τι να μη κάνει, είναι πιο δύσκολο να του πεις τι να κάνει και ακόμα πιο δύσκολο να τον βοηθήσεις να κάνει.
Ένας άνθρωπος που είναι εξαρτημένος από το κάπνισμα χρειάζεται στήριξη και κατανόηση και όχι συνεχείς επικρίσεις. Αρχικά πρέπει να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη του, να του δείξουμε ότι τον κατανοούμε και τον αποδεχόμαστε όπως είναι. Στη συνέχει να εστιάσουμε τις προσπάθειες μας στο να περάσουμε ποιοτικό χρόνο μαζί του, να κάνουμε δραστηριότητες από κοινού κτλ.
Αν αποφασίσει να το κόψει, πρέπει να επιβραβεύουμε την κάθε του προσπάθεια και γιατί όχι να του συμπαρασταθούμε στην πράξη εφαρμόζοντας και εμείς αλλαγές στη ζωή μας. Να θυμάστε ότι κάτι που φαίνεται εύκολο ή δεδομένο για εμάς για κάποιον άλλον μπορεί να είναι δύσκολο. Σημασία έχει πως το βιώνει ο καθένας.
Ποτέ ξανά κάπνισμα ούτε μια τζούρα
Αν τα κατάφερες και το έκοψες, συγχαρητήρια. Έκανες ίσως την καλύτερη επιλογή της ζωής σου. Να θυμάσαι όμως ότι δεν πρέπει να κάνεις ποτέ το λάθος να πέσεις στον πειρασμό να δοκιμάσεις ούτε μια τζούρα. Είναι πολύ πιθανό ακόμα και μια τζούρα μετά από χρόνια να σε οδηγήσει σταδιακά στο συστηματικό κάπνισμα. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν πέσει στο ίδιο λούκι. Υπάρχουν όμως και άλλοι που το έκοψαν οριστικά δια βίου ζωής.
Κατάφερες να ξεκινήσεις μια νέα ζωή χωρίς τσιγάρο. Πρέπει να το διαφυλάξεις με κάθε κόστος. Στατιστικά, αν το ξεκινήσεις δεύτερη φορά θα είναι ακόμα πιο δύσκολο να το κόψεις μετά. Ένας καπνιστής που το έχει κόψει για λίγα χρόνια, αν ξεκινήσει πάλι με μία τζούρα μπορεί να φτάσει σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα να καπνίζει τις ίδιες ποσότητες όπως παλιά.Να θυμάσαι πάντα ότι δε θα είσαι ποτέ μη καπνιστής, αλλά πρώην καπνιστής, ότι και αν σημαίνει αυτό
